Cẩm nang du lịch Pù Luông
Các điểm, tuyến du lịch sinh thái Pù Luông
Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Luông ở vị trí trung tâm với nhiều điểm du lịch bao quanh như Khu BTTN Pù Hu, Xuân Liên, khu di tích Lam Kinh, suối cá thần Cẩm Lương, Thành Nhà Hồ, Vườn quốc gia Cúc Phương (Ninh Bình), Mai Châu (Hòa Bình)... kết hợp tạo thành một mạng lưới du lịch, sinh thái giàu tiềm năng, hấp dẫn trong khu vực.
Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Luông có sự đa dạng về cảnh quan, hệ thống hang
động và dân cư sinh sống lâu đời trong vùng đệm và vùng lõi với truyền thống văn hoá lâu đời của hai dân tộc Thái, dân tộc Mường..
Trong tương lai gần các thôn(bản) nơi đây hứa hẹn sẽ cung cấp những dịch vụ tham quan, khám phá, giáo dục môi trường, nghiên cứu, học tập, du lịch sinh thái, du lịch nghỉ dưỡng.
Các điểm du lịch hấp dẫn trong Khu BTTN Pù Luông:
- Bản Hang: Là bản nằm gọn trong thung lũng thuộc địa phận xã Phú Lệ huyện Quan Hóa cách điểm du lịch Mai châu 20km về phía Tây Bắc. Bản Hang là bản du lịch hấp dẫn khách thăm quan bởi người dân thân thiện và mang đậm bản sắc dân tộc Thái có phần giao thoa với các dân tộc thuộc tỉnh Hòa Bình. Khách thăm quan đến với bản Hang không chỉ thưởng thức cảnh quan, khám phá hang động mà còn được giao lưu thưởng thức nét độc đáo của văn hóa dân tộc địa phương.
- Bản Kho Mường: những kiến tạo của hệ thống núi đá vôi là điểm nhấn của bản Kho Mường với hang động kỳ thú, là nơi sinhh sống của nhiều loài Dơi trong đó có cả những loài đặc hữu cần được bảo vệ. Hang Kho Mường có cửa hang rộng (60m) và lòng hang nhiều cột đá, nhũ nhiều màu sắc tạo hình độc đáo. Hang Kho Mường là điểm thăm quan hấp dẫn và là nơi phù hợp cho nghiên cứu học tập.
- Bản Hiêu: là bản thuộc vùng lõi Khu bảo tồn mang những đặc trưng của hệ sinh thái núi đá vôi. Điểm nổi bật của bản Hiêu và dòng thác Hiêu trải dài nằm uốn lượn theo sườn những thửa ruộng bậc thang tạo nên nét hoang sơ, thú vị. Bản Hiêu được du lịch yêu thích và là nơi nghỉ dưỡng lý tưởng cho nhiều đối tượng khách thăm quan.
- Bản Son, Bá, Mười: là 3 bản nằm trong vùng lõi Khu bảo tồn trên độ cao 100m so với mực nước biển, ba bản đã làm nên nét độc đáo của Khu bảo tồn với đặc trưng khí hậu ôn đới quanh năm mát mẻ, cảnh quan thiên nhiên phong phú và nét đẹp văn hóa khu biệt, nơi đây được ví như Sa Pa của xứ Thanh. Trong thời gian không xa bản Son, Bá, Mười sẽ là điểm du lịch thu hút nhiều sự quan tâm của du khách, các công ty du lịch, các tổ chức khai thác và đầu tư.
- Bản Đôn: Là bản nằm trên trục đường 15C cách trung tâm huyện 10km là bản đang được khai thác loại hình du lịch sinh thái có sự đầu tư của công ty du lịch, xây dựng khu nghỉ dưỡng và dự kiến đưa vào khai thác cuối năm 2015. Bản Đôn có cảnh quan đặc trưng là những thửa ruộng bậc thang men theo triền núi thuộc dải núi Pù Luông đan xen trong bản làng với lượng dân cư đông đúc, với văn hóa Thái độc đáo và thân thiện.
- Đỉnh Pù Luông: Với độ cao 170m so với mực nước biển thích hợp là loại hình du lịch mạo hiểm, khám phá , đỉnh Pù Luông phù hợp cho những du khách thích khám phá và gần gũi với thiên nhiên, có điểm cắm trại qua đêm cho du khách.
- Hang Co Phường- Bản Sại-Phú Lệ- Quan Hóa: di tích cánh mạng cấp tỉnh, là nơi hy sinh của 11 dân công hỏa tuyến vận chuyển lương thực cho chiến dịch
Thượng Lào, Điện Biên Phủ năm 1953. Để tưởng nhớ và ghi công sự hy sinh của các dân công hỏa tuyến Nhà bia tưởng niệm các liệt sĩ dân công hỏa tuyến được xây dựng tại Bản Sại, xã Phú Lệ, huyện Quan Hóa.
- Đồn Cổ Lũng, Sân bay Cổ Lũng- xã Cổ Lũng- Bá Thước: là di tích lịch sử cấp tỉnh ghi nhận năm 2005, đồn Cổ Lũng là nơi đóng quân của quân Pháp, ngụy binh và bè lũ Lào gian tay sai trong những năm 1947-1949 khi thực dân Pháp thực hiện âm mưa đóng chiếm nước ta lần nữa. Đồng thời, để có thể thường xuyên tiếp tế lương thực, tăng cường viện binh, chúng đã lấy khu đất bằng phẳng phía sau sử dụng làm nơi máy bay lên xuống, nơi này được gọi là sân bay. Hiện nay, di tích nằm trên địa bàn bản Lọng xã Cổ Lũng, huyện Bá Thước.
Các tuyến du lịch chính bao gồm một số tuyến như sau:
- Tuyến xuất phát từ Ban quản lý khu bảo tồn đi Bản đôn Kho Mường Đỉnh Pù Luông.
- Tuyến xuất phát từ Ban quản lý khu bảo tồn đi Bản Đôn Kho Mường (Hang Kho Mường) Chợ Phố Đòn Di tích lịch sử đồn Cổ Lũng Cao Hoong Bản Kịt hoặc đến Di tích lịch sử đồn Cổ Lũng Bản Hiêu (Thác Hiêu) - Cao Sơn (Son Bá Mười).
- Tuyến xuất phát từ Ban quản lý khu bảo tồn đi Chợ Phố Đòn Bản Hiêu (Thác Hiêu) Cao Sơn (Son Bá Mười).
- Tuyến xuất phát từ Mai Châu (Hòa Bình) Di tích lịch sử Hang Co Phường - Bản Hang Kho Mường (Hang Kho Mường) Đỉnh Pù Luông - Chợ Phố Đòn Bản Hiêu (Thác Hiêu) Cao Sơn (Son Bá Mười) hoặc đến Chợ phố Đòn Cao Hoong Bản Kịt.
- Tuyến xuất phát từ VQG Cúc Phương đi đến Thị trấn Cành Nàng Bản Đôn Kho Mường (Hang Kho Mường) Đỉnh Pù Luông Chợ Phố Đòn Di tích lịch sử đồn Cổ Lũng Bản Hiêu (Thác Hiêu) Cao Sơn (Son Bá Mười).
Với những tuyến chính trên có thể di chuyển bằng các phương tiện như ô tô, xe máy thì còn có những tuyến Trekking đi bộ xuyên rừng như:
- Tuyến Kho Mường Pốn Thành Công Kịt
- Tuyến Cao Hoong Kịt Thành Công Kho Mường
Những điểm đến đều có dịch vụ nghỉ ngơi (homestay), ăn uống, có thể phục vụ lên đến hàng trăm khách như các điểm: Bản Đôn, Kho Mường, Bản Hiêu, Bản Nủa, Cao Sơn.